Featured

Algemene informatie over HELLP en
Pre-eclampsie

(met dank aan Wikipedia)

PE: Pre-eclampsie
Pre-eclampsie is een combinatie van te hoge bloeddruk en eiwitverlies via de urine. In de volksmond is de aandoening bekend onder de naam zwangerschapsvergiftiging, maar die term wordt in medische vaktaal niet meer gebruikt. De aandoening komt bij 3-5% van de zwangeren voor die niet eerder zwanger zijn geweest. Kan gepaard gaan met eclamptische consulten die levensbedreigend zijn. Vanuit pre-eclampsie kan HELLP ontstaan.

Vooralsnog is het onbekend hoe pre-eclampsie ontstaat. Mogelijk is de groei van placentaweefsel gestoord door een soort autoimmuunreactie van de zwangere vrouw op antigenen van de aankomende vader. Ook zijn er aanwijzingen dat erfelijkheid een rol speelt: zo komt het in bepaalde families voor dat zowel moeder als dochter in hun eerste zwangerschap pre-eclampsie ontwikkelen. In 2005 werd door onderzoek van de VU een gen gelokaliseerd dat voor het ontstaan van pre-eclampsie verantwoordelijk kan zijn.

Pre-eclampsie heeft in eerste instantie dezelfde symptomen als het HELLP-syndroom. Door middel van bloedonderzoek kan worden bepaald of het om pre-eclampsie dan wel om HELLP gaat. Pre-eclampsie ontwikkelt zich in de meeste gevallen na week 20 van de zwangerschap en kan ook in het kraambed ontstaan, zelfs tot acht dagen na de bevalling. 5 tot 10% van de patiënten met een pre-eclampsie ontwikkelt het HELLP-syndroom. HELLP kan ook op zichzelf ontstaan uit een gezonde zwangerschap, zonder dat er pre-eclampsie aanwezig is (geweest).

HELLP: Hemolysis Elevated Liver enzymes and Low Platelets (hemolyse, verhoogde leverenzymen en weinig bloedplaatjes)
Dit staat voor een afbraak van rode bloedcellen, een gestoorde leverfunctie en een tekort aan bloedplaatjes. HELLP is een zwangerschapscomplicatie die meestal pas na de 22-24e week van de zwangerschap ontstaat. In sommige gevallen gaat een pre-eclampsie over in HELLP in andere gevallen ontstaat HELLP plotseling uit een gezonde zwangerschap. De kritieke periode is tot 48 uur na de bevalling. Dertig procent van de HELLP patiënten krijgt de aandoening pas in het kraambed, meestal in de eerste twee maar soms zelfs tot acht dagen na de bevalling. De aandoening komt naar schatting voor bij ongeveer 1 op de 300 zwangerschappen; relatief vaker bij vrouwen die een eerste kind verwachten of die volgend kind krijgen bij een andere man. HELLP is alleen door bloedonderzoek vast te stellen.

Symptomen
De klachten die optreden zijn dezelfde klachten als bij het ontstaan van een pre-eclampsie (NB: tussen haakjes, het percentage van voorkomen van het symptoom bij het HELLP-syndroom):

  1. - verhoogde diastolische bloeddruk (70%)
  2. - misselijkheid en/of braken (50-85%)
  3. - pijnlijk band-gevoel in de bovenbuik ter hoogte van de lever (85-95%)
  4. - hoofdpijn (50%)
  5. - vocht vasthouden in de vorm van perifeer oedeem (55-65%)
  6. - eiwituitscheiding in de urine (85-95%)
  7. - tintelende vingers


Diagnose HELLP-syndroom 
De diagnose is alleen te stellen door middel van laboratoriumonderzoek. Daarom is ook bij optreden van bovenstaande klachten bloedonderzoek noodzakelijk om vast te stellen of er een pre-eclampsie met een complicerende HELLP ontstaat. Verder is het van belang om de ernst, die veelal samengaat met de ernst van de bloedafwijkingen, van HELLP-syndroom in te schatten.

Behandeling
Bij vermoeden van het HELLP-syndroom is een ziekenhuisopname geïndiceerd omdat de aandoening zowel voor moeder als kind potentieel levensbedreigend is. Bedrust wordt voorgeschreven. Bedrust laat de bloeddruk niet dalen, maar zorgt er wel voor dat alle energie ten goede komt aan de baby. Ook komt het lichaam van de vrouw tot rust. Verder is medicatie die de bloeddruk onder controle houdt, noodzakelijk. Vaak is het nodig het kind eerder geboren te laten worden door middel van een keizersnede of inleiding. Dit omdat de placenta de oorzaak is van het ontstaan van het HELLP-syndroom. Bevallen (en daarmee verwijderen van de placenta) is de enige manier om het syndroom te beëindigen. 

Overlijden moeder en/of kind
Soms komt een kind te overlijden. Soms overlijdt een vrouw in het kraambed. In Nederland is de sterfte in het kraambed 4 op 100.000 barenden en wordt 75% van de sterftegevallen in het kraambed veroorzaakt door HELLP of pre-eclampsie.

Nazorg
Nazorg is belangrijk. Zowel HELLP als pre-eclampsie hebben een enorme invloed op het leven van de vrouw, haar partner en andere kinderen. De klachten, bedrust en een vroeggeboorte en soms het verlies van een kind laten bij hen diepe indruk achter. Lichamelijke klachten na de bevalling die ontstaan zijn als gevolg van HELLP blijven lang bestaan, in de meerderheid van de gevallen tot een jaar na de bevalling. Psychische klachten kunnen veel langer blijven bestaan. Contact met lotgenoten geeft herkenning en kan helpen bij de verwerking van de gebeurtenissen.

Naar boven